Padaczka • Pierwsza pomoc • Rozpoznanie • Leczenie i rokowania • Więcej informacji • Partnerzy • Pytania i odpowiedzi
Rozpoznanie: Badanie EEG • Tomografia komputerowa • Rezonans Magnetyczny • Badanie psychologiczne
Badanie psychologiczne określa funkcjonowanie dziecka w sferze poznawczej, ruchowej, emocjonalnej oraz stopień jego przystosowania społecznego. Wykrycie opóźnień i zaburzeń w określonych sferach umożliwia wprowadzenie odpowiednich oddziaływań psychokorekcyjnych (zajęć stymulacyjnych, reedukacyjnych, psychoterapeutycznych).
Częstotliwość oraz różnorodność stwierdzanych u dzieci chorych na padaczkę zaburzeń psychicznych wymaga przeprowadzenia u każdego dziecka z epilepsją dokładnego badania psychologicznego. Ponadto wskazane są okresowe badania kontrolne, gdyż w toku choroby mogą pojawiać się niekorzystne zmiany w funkcjonowaniu psychicznym dziecka, które polegają na nasilaniu się wcześniej istniejących zaburzeń bądź na pojawianiu się nowych.
U dzieci chorych na padaczkę stwierdza się następujące zaburzenia funkcji psychicznych:
- Upośledzenie rozwoju umysłowego – istotnie niższy niż przeciętny poziom rozwoju intelektualnego, któremu towarzyszy obniżona zdolność przystosowania. Występuje u 20% dzieci z padaczką do 15 roku życia. Częstotliwość i stopień upośledzenia jest zależny od postaci napadów. Głębsze upośledzenie umysłowe występuje częściej u dzieci z napadami uogólnionymi toniczno-klonicznymi, a rzadziej u dzieci z napadami częściowymi prostymi i złożonymi. W typowych napadach nieświadomości upośledzenie umysłowe występuje bardzo rzadko.
- Wybiórcze deficyty fragmentaryczne – zaburzenia funkcjonowania analizatorów słuchowego, wzrokowego i kinestetyczno-ruchowego stwierdzane u dzieci z prawidłowym rozwojem umysłowym. Deficyty te powodują specyficzne trudności szkolne (dysleksję, dysgrafię i dysortografię). We wszystkich postaciach napadów z wyjątkiem napadów nieświadomości należy liczyć się z ich występowaniem.
- Zespół otępienny – stopniowa utrata sprawności intelektualnej oraz dezintegracją zachowania i osobowości. Może być rozpoznany wówczas gdy pojawiające się objawy chorobowe były poprzedzone prawidłowym okresem rozwoju psychoruchowego zwykle do 3-5 roku życia. Częste występowanie napadów padaczkowych szczególnie uogólnionych toniczno-klonicznych, napadów skłonów, astatyczno-mioklonicznych, wraz z częstymi urazami głowy i długotrwałą przeważnie skojarzoną terapią mogą doprowadzić do zespołu otępiennego.
- Zaburzenia w sferze emocjonalnej – niedostateczna kontrola sfery emocjonalnej. Przejawiają się m.in. w impulsywności, wybuchowości, drażliwości, niepokoju, uporze, chwiejności emocjonalnej. Ponadto stwierdza się występowanie dysforii (okresowych zaburzeń kontroli zachowania z silnymi stanami emocjonalnymi wywołującymi niekontrolowane reakcje skierowane przeciwko sobie lub innym osobom). Zaburzeniom emocjonalnym często towarzyszą deficyty fragmentaryczne oraz trudności w koncentracji uwagi, zaburzenia pamięci oraz męczliwość psychiczna.
- Zaburzenia nerwicowe – występują u ok. 45-50% dzieci chorych na padaczkę. Spowodowane są niezaspokojeniem potrzeb psychicznych dziecka takich jak potrzeba bezpieczeństwa, miłości, więzi, akceptacji. U młodszych dzieci mogą występować zaburzenia snu, łaknienia, bóle brzucha, tiki, jąkanie itp. U starszych mogą pojawić się zespoły nerwicowe: zespół neurasteniczny, histeryczny, depresyjny.